Ziemia zbyt obiecana
W najnowszym odcinku Ziemi Zbyt Obiecanej Konstanty Gebert prowadzi nas przez pełen napięć i kontrowersji lipiec. Co sprawia, że jeden projekt ustawy może zagrozić całemu rządowi? Dlaczego modlitwa i nauka Tory bywają przedstawiane jako broń ważniejsza niż czołg? I kto w izraelskiej polityce wierzy, że cała Gaza powinna stać się terytorium wyłącznie żydowskim? Zaczynamy od burzy wokół projektu ustawy o obowiązkowej służbie wojskowej dla ultraortodoksyjnych Żydów – dokumentu, który nie tylko wywołał emocje w społeczeństwie, ale doprowadził też do głębokich...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
W kolejnym odcinku z Archiwum Ziemi Zbyt Obiecanej Konstanty Gebert zabiera słuchaczy w podróż śladami izraelskiego paszportu. To opowieść o granicach – nie tylko tych fizycznych, ale także politycznych i emocjonalnych. Gdzie izraelski paszport otwiera drzwi, a gdzie je zamyka? Jakie wyzwania napotykają podróżnicy, którzy odwiedzili Izrael – nawet jeśli nie są jego obywatelami? I jak współczesna geopolityka wpływa na coś tak codziennego, jak planowanie wakacji? To nie tylko praktyczny przewodnik po wizowych realiach Bliskiego Wschodu, lecz także refleksja nad tym, jak...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
W najnowszym odcinku Ziemi Zbyt Obiecanej, Konstanty Gebert opowie o historii ruchu faszystowskiego w Izraelu. ✴️Dlaczego we włoskiej partii faszystowskiej Benito Mussoliniego, Żydzi mieli silną reprezentację oraz na czym polegało podobieństwo pomiędzy syjonistyczną organizacją młodzieżową ruchu rewizjonistycznego „Bejtar”, a młodzieżową organizacją partii faszystowskiej „Giovinezza”. ✴️Dlaczego Dawid Ben Gurion nazywał Ze’va Żabotyńskiego „Vladimirem Hitlerem”? Kim był Meir Kahane i jaką rolę nadal odgrywa w Izraelu stworzona przez...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
🎙 Odcinek specjalny podcastu Ziemia zbyt obiecana – nagrany z publicznością podczas 34. Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie! To wyjątkowe spotkanie z udziałem publiczności połączyło dwóch rozmówców, którzy od lat zmieniają sposób, w jaki mówimy o Izraelu i żydowskiej tożsamości w Polsce. Konstanty Gebert rozmawia z Januszem Makuchem – twórcą i dyrektorem Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie – o duchowości Kazimierza, pamięci, tożsamości i o tym, jak przez dekady festiwal stał się pomostem między przeszłością a teraźniejszością,...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
🔥 W podsumowaniu czerwca 2025 Konstanty Gebert skupia się na wydarzeniach, które wstrząsnęły nie tylko Bliskim Wschodem, ale i całym światem. W błyskawicznej wojnie z Iranem Izrael odnotował zdumiewający sukces — ale jak do tego doszło? Jak izraelski wywiad przemycił drony na terytorium wroga i odzyskał reputację regionalnego hegemona? I czy amerykańskie ataki na Iran to początek zmian reżimowych czy jedynie pokaz siły? Konstanty przygląda się także coraz bardziej niepokojącym napięciom wewnętrznym w Izraelu: pogłębiającym się konfliktom politycznym, możliwej...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
Gaza. Maleńki pasek ziemi nad Morzem Śródziemnym, mniejszy niż Warszawa. A jednak od dekad – i dziś bardziej niż kiedykolwiek – to epicentrum geopolitycznych napięć, emocji, przemocy i ideologii. W dzisiejszym odcinku Archiwum Ziemi Zbyt Obiecanej cofamy się w czasie, by lepiej zrozumieć, dlaczego ten fragment świata rozpala tak wiele namiętności. ✴️Opowiemy o tym, jak Gaza znalazła się w orbicie światowych sporów, dlaczego po porozumieniach z Oslo miała szansę stać się „Singapurem Bliskiego Wschodu”, i dlaczego ta wizja nie tylko się nie spełniła, ale...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
🕌W tym tygodniu Konstanty Gebert opowiada o syndromie jerozolimskim, czyli o trudnych spotkaniach ze Świętym Miastem. Każdy, kto miał szczęście zwiedzać Jerozolimę, wie, że to miasto niezwykłe: piękne, wypełnione światłem, majestatyczne i budzące respekt. Miasto-świadek narodzin trzech wielkich religii: judaizmu, chrześcijaństwa i islamu, których duch jest tam stale obecny. Jerozolima robi ogromne wrażenie na odwiedzających. Na niektórych wpływa jednak aż tak silnie, że potrzebna bywa interwencja lekarska i zastosowanie silnych leków. Czym jest syndrom...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
🎙️Gościem Konstantego Geberta jest pułkownik Raed Abo Hamdan – Attaché Wojskowy Izraela w Polsce oraz przedstawiciel społeczności Druzów. Rozmawiamy o tym, kim są Druzowie, na czym polega praca attaché wojskowego, jak wygląda izraelsko-polska współpraca obronna i... o trudnych tematach, w tym sytuacji humanitarnej w Strefie Gazy. ROZMOWA NAGRANA PRZED 13 CZERWCA 2025 Wspieraj nas na Patronite: ➡️ Posłuchaj najnowszego odcinka: ⭐ Spotify – ⭐ Apple Podcasts – ⭐ YouTube – #ZiemiaZbytObiecana #Podcast #Izrael #Druzowie #Wojsko...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
W czerwcu 1967 roku Izrael stoczył najkrótszą i zarazem najważniejszą wojnę w swojej historii. W sześć dni zmienił układ sił na Bliskim Wschodzie — i zyskał nie tylko granice, ale też problemy, które trwają do dziś. „To wojna, która zapewniła Izraelowi miejsce przy stole, ale także rachunek, który wciąż jest nieopłacony” — mówi Konstanty Gebert. Przy okazji 58. rocznicy wybuchu wojny sześciodniowej, przypominamy archiwalny odcinek o triumfie, który stał się ciężarem, i o dziedzictwie, którego nie da się cofnąć. Wspieraj nas na Patronite: ➡️ ...
info_outlineZiemia zbyt obiecana
Od ataku Hamasu na Izrael z 7 października 2023 roku minęło 600 dni. W najnowszym odcinku Ziemi Zbyt Obiecanej Konstanty Gebert analizuje prawdopodobne przyczyny brutalnego ataku Hamasu sprzed 86 tygodni i kolejne fazy izraelskiej odpowiedzi – zarówno wojskowej, jak i politycznej. Jakie były konsekwencje tej wojny dla izraelskiego społeczeństwa, co spotkało zakładników wciąż przetrzymywanych przez Hamas i jak wygląda dziś codzienność cywilów w Strefie Gazy? Porozmawiamy także o wpływie tej wojny na międzynarodową pozycję Izraela i bezpieczeństwo Żydów w...
info_outline🔷 Izrael i Hamas formalnie uzgodnili zawieszenie broni, które weszło w życie w niedzielę. W pierwszej fazie Hamas uwolni 33 zakładników, głównie kobiety i dzieci, natomiast za każdego zakładnika Izrael uwolni 30 osób, głównie oskarżonych o przestępstwa terrorystyczne. Szczegóły dotyczące stanu zakładników i przyszłości uwolnionych osób pozostają niejasne.
🔷 Treść porozumienia jest zbliżona do propozycji przedstawionych kilka miesięcy temu, co rodzi pytania o przyczyny opóźnienia. Hamas, pomimo znacznych strat operacyjnych, ogłasza zawieszenie broni jako swoje zwycięstwo, podkreślając, że uwolnienie zakładników nie było możliwe drogą militarną.
🔷 Obie strony dążyły do szybkiego działania przed potencjalnymi niepewnościami związanymi z prezydenturą Trumpa. Jego nieprzewidywalne podejście i samodzielnie definiowane priorytety skłoniły Hamas i Izrael do zawarcia porozumienia w obawie przed nadchodzącą destabilizacją.
AKTUALIZACJA 20.01.2025
Uwolnienie przez Hamas trzech młodych kobiet uprowadzonych 6 października ubiegłego roku, potwierdziło, ze zawieszenie broni rzeczywiście wchodzi w życie. W ciągu najbliższych 42 dni Hamas ma uwolnić pozostałe osoby z listy 33 uprowadzonych: kobiet, dzieci, mężczyzn powyżej 50. roku życia, lub chorych czy rannych. W zamian Izrael ma uwolnić ponad 1900 Palestyńczyków i wycofać swe wojska z zamieszkałych części Gazy. Następnie w drugiej fazie maja być uwolnieni pozostali mężczyźni, a w trzeciej fazie Hamas ma wydać ciała zabitych: wiemy, że przynajmniej 34 z 98 uprowadzonych, lub może więcej, nie żyje. Równolegle Izrael ma wycofać swe wojska z Gazy.
Radość rodzin pierwszych trzech uwolnionych zakładniczek mąci obawa o los pozostałych. Przypuszczać należy, że uprowadzone – dwie z kibucu Kfar Aza, jedna z festiwalu Supernova – są w relatywnie dobrym stanie zdrowia, choć to będzie wiadomo dopiero po badaniach lekarskich. Jednak gdyby ich ciała nosiły na przykład widoczne ślady tortur, musiało by to wywołać potępienie Hamasu, nie tylko w Izraelu i zagrozić losom całego porozumienia. W tym kontekście jednak ogromny niepokój budzi fakt, ze nie uwolniono małżonków Bibas i ich synów, dwuletniego Kfira i pięcioletniego Ariela. Uwolnienie małych dzieci jako pierwszych wydawać by się mogło oczywistością – i to, że do tego nie doszło, zdaje się świadczyć, że Bibasowie mogą już nie żyć. Wcześniej Hamas podawał, że zginęli w izraelskim nalocie, nie przedstawiając jednak żadnych dowodów.
Porozumienie, które weszło w życie, jest zasadniczo tym samym, które zaproponował Biden już w maju. Trudno zrozumieć, dlaczego wówczas nie zostało zawarte, dlaczego uprowadzeniu musieli znosić katusze niewoli, a Gazańczycy i izraelscy żołnierze nadal ginąć w wojnie, której cele są nieosiągalne. Celami tymi, według premiera Netanjahu, było zapewnienie bezpieczeństwa Izraelowi, zmiażdżenie Hamasu i uwolnienie zakładników. Cel pierwszy został osiągnięty. Mimo trwającego nadal sporadycznego ostrzału rakietowego z Gazy, Hamas przez najbliższe lata nie będzie stanowił dla Izraela zagrożenia. Ale to nie znaczy, ze został zmiażdżony: na wieść o zawieszeniu broni na ulicach Gazy pojawili się znów członkowie Hamasu w mundurach i pod bronią. Organizacja nie wyrzekła się swoich celów: jej rzecznik Abu Obeida stwierdził, że „operacja „Powódź al-Aksa” [czyli rzeź z 7 października] roznieciła iskrę wyzwolenia Palestyny i wbiła ostatni gwóźdź do trumny Izraela”.
Uwolnienie zakładników zaś okazało się możliwe jedynie poprzez negocjacje: uwolnienie ośmiorga z nich przez wojsko spowodowało ogromne straty wśród palestyńskich cywili, jako że hamasowcy ostrzeliwali na zatłoczonych ulicach Gazy z wszystkiego, co mieli, uczestniczących w tych akcjach izraelskich komandosów. Następnie zaś kierownictwo Hamasu wydało rozkaz mordowania zakładników, jeśli grozi ich uwolnienie. Tak zginęło sześcioro z nich, gdy armia uwolniła innego zakładnika, przetrzymywanego w nieodległym tunelu. Negocjacje były więc koniecznością.
Cena za uwolnienie zakładników jest jednak bardzo wysoka. Spośród uwolnionych Palestyńczyków ponad tysiąc stanowią mężczyźni pojmani w Gazie, którym wszelako nie udowodniono udziału w rzezi 7 października. Część z nich zapewne uczestniczyła w walkach z Izraelem po tej dacie, lecz udowodnienie tego przed sądem byłoby zapewne trudne i zatrzymanych i tak należało by zwolnić. Ale część z 737 więźniów, skazanych w Izraelu prawomocnymi wyrokami, odsiaduje wyroki więzienia za morderstwa. Ich powrót do domów będzie triumfem Hamasu i dowodem, że nad sądem istnieje wyższa instancja – terror. Wzmocni to Hamas także na Zachodnim Brzegu, gdzie administracja palestyńska od miesiąca prowadzi niespodziewana operację antyterrorystyczną. Zaś dla ofiar palestyńskiego terroru uwolnienie sprawców będzie znaczyło kpinę ze sprawiedliwości. Choć wyraźna większość Izraelczyków popiera zawarte z Hamasem porozumienie, to jego przeciwnicy są liczni i publicznie wyrażają swój protest. Partia Żydowska Potęga Ben Gwira odrzuciła porozumienie i wyszła z koalicji, zmniejszając większość, jaka dysponuje rząd Netanjahu w Knesecie, do 62 ze 120 posłów. To daje pozostałym partiom koalicyjnym ogromne narzędzie nacisku na Likud. Można się spodziewać i utrzymania pożądanego przez partie religijne przywileju Żydów ultra-ortodoksyjnych, by nie służyć w wojsku, i dalszych kroków w kierunku aneksji Zachodniego Brzego, która jest celem partii Religijny Syjonizm ministra finansów Smotricza.
Kroki takie zwiększą i bunt znacznej części izraelskiej opinii publicznej przeciwko polityce rządu, i międzynarodowa izolację Izraela. Zaś wysunięta przez ministra sprawiedliwości Lewina nowa, nieco tylko złagodzona, wersja forsowanego przez rząd przed obecną wojną przejęcia kontroli nad sądownictwem spowoduje zapewne oba skutki na raz. Do tego dojdzie koszt, polityczny i woskowy, utrzymywania, z braku jakiejkolwiek opcji politycznej, faktycznej kontroli nad Gazą, a także zapewne częstsze zabijanie pojmanych terrorystów, by ich w przyszłości nie trzeba było wymieniać na uprowadzonych Izraelczyków. Zaś groźba uprowadzeń nie zostanie wszak całkowicie wyeliminowana.
Porozumienie, w obliczu cierpień oprowadzonych, było koniecznością. Jego cena jednak jest przeraźliwie wysoka.
🎧 Posłuchaj, aby poznać pełny obraz sytuacji!
Wspieraj nas na Patronite:
➡️ www.patronite.pl/ziemiazbytobiecana
Posłuchaj najnowszego odcinka:
⭐ Spotify – https://spoti.fi/3yfxnFv
⭐ Apple Podcasts – https://apple.co/3ISwbNh
⭐ YouTube – https://youtube.com/@ZiemiaZbytObiecana
Więcej informacji: www.ziemiezbytobiecana.pl