Afl. 2 Kijk op Onderwijs: zelfsturende teams en persoonlijk leiderschap
Release Date: 02/02/2023
VO-raad
De wereld verandert, en leiderschap verandert mee. In deze aflevering van VO-praat neemt Freek Peters, hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg, je mee in de wereld van effectief leiderschap. Welke stijl van leiderschap is nodig voor schoolleiders in de hedendaagse onderwijswereld? Wat betekent dit voor je eigen gedrag, en hoe scoor jij op het profiel van nieuwe en effectief leiderschap? Meer weten over deze reeks? Kijk op
info_outline #23 Burgerschap naar een hoger niveau tillen I VO-praat met Bram EidhofVO-raad
Burgerschapsonderwijs geven is weerbarstiger in de praktijk besefte Bram Eidhof tijdens zijn promotieonderzoek toen hij leraren en schoolleiders hierover sprak. Het is ook best ingewikkeld om in de klas controversiële onderwerpen te bespreken. Dat is te leren. Ook hoe je het team beter betrekt. In deze aflevering van VO-praat spreekt Bram (Bureau Common Ground en Stichting Stadslab) over hoe je burgerschap in het onderwijs naar een hoger niveau kunt tillen. Meer weten over deze reeks? Kijk op
info_outline #24 De belangrijkste basiselementen van verbindend leiderschap | VO-praat met Gabriël AnthonioVO-raad
Om het maximale uit leiderschap te halen moet je bij jezelf beginnen. Wat zijn mijn kernwaarden, overtuigingen en idealen? Hoe verbind ik die met de context, de organisatie? Hiermee kun je voorkomen dat leiderschap vooral ik-gericht wordt, aldus prof. Anthonio. Het leven praat immers ook terug. Het is dus belangrijk daarvoor open te staan. Meer weten over deze reeks? Kijk op
info_outline #25 Werken aan een cultuur van vertrouwen | VO-praat met Pauline VoortmanVO-raad
‘Vertrouwen is als schone lucht, we kunnen niet zonder’. Dat zijn de woorden van Pauline Voortman, bedrijfskundige, auteur, ondernemer én een ervaren expert op het gebied van ‘cultuur en vertrouwen’ in organisaties. Zij promoveerde op dit thema en heeft sindsdien haar ‘core-business’ gemaakt van het werken aan vertrouwen in organisaties. In deze nieuwe aflevering van VO-praat legt zij uit hoe je werkt aan een cultuur van vertrouwen. Meer weten over deze reeks? Kijk op
info_outline #26 Hoe kun je organisatiewaarden koppelen aan de praktijk? | VO-praat met Inge AndersenVO-raad
“Een team dat werkt vanuit gedeelde waarden, bruist vaak van de energie”. Dat is de overtuiging van dr. Inge Andersen, bestuursadviseur CSG Het Streek en voormalig lector Waardengericht Leiderschap. Menig school heeft kernwaarden geformuleerd, maar geven deze daadwerkelijk richting of blijft het beperkt bij mooie woorden? En hoe zorg je ervoor dat het niet bij alleen mooie woorden blijft? Dat zijn de vragen die dr. Andersen in deze nieuwe aflevering van VO-praat behandelt. Meer weten over deze reeks? Kijk op
info_outline #27 Kennisgedreven leiderschap voor het nemen van kansrijke beleidsbeslissingen | VO-praat met Annemarie NeelemanVO-raad
Steeds meer academici, beleidsmakers en onderwijsprofessionals zijn het erover eens dat scholen tot lerende organisaties moeten uitgroeien om aan deze opdracht te kunnen voldoen. Kennisgedreven werken en kennisgedreven leiderschap zijn daarvoor essentieel. In deze aflevering van VO-praat gaat lector Annemarie Neeleman in op het belang van kennisgedreven leiderschap voor het nemen van kansrijke beleidsbeslissingen. Meer weten over deze reeks? Kijk op
info_outline #28 Introductie in de beginselen van leerling-participatie 2.0 | VO-praat met Carien VerhoeffVO-raad
“Als het gaat om kritische participatie in beroepen en samenleving; dan vraagt dat ook om kritische participatie in de school. Dan vraagt dat, dat we van leerlingen verwachten dat ze leren invloed uit te oefenen. Het vraagt dat we het instrumentele karakter van participatie overstijgen. Het vraagt dat we leerlingen uitnodigen om onze eigen regels […] kritisch te bevragen en ter discussie te stellen”. Aan het woord is Carien Verhoeff, partner bij Vanderkruis Executive Search en tot augustus jl. associate lector aan de De Haagse Hogeschool, over het bevorderen van leerling-participatie in...
info_outline #29 Dialogisch leiderschap in het onderwijs | VO-praat met Jindra Kessener en Rens van LoonVO-raad
De complexe uitdagingen waarmee de maatschappij te maken heeft komen ook de school binnen. Dat vraagt ook iets van leidinggevenden, want de hedendaagse uitdagingen kunnen niet alleen beantwoord worden door autoriteit en daadkracht. Van Loon en Kessener geven je met dialogisch leiderschap kaders mee om met complexiteit om te gaan. Dialogisch leiderschap is het “vermogen van mensen om ruimte te creëren in zichzelf en hun relatie met de wereld om hen heen, om daardoor zichzelf beter te leren kennen en effectiever, authentieker en ethischer te kunnen handelen”. Meer weten over deze reeks?...
info_outline #30 De oplossingenmachine: van moeten naar willen | VO-praat met Thom VerheggenVO-raad
We kennen allemaal het belang van intrinsieke motivatie en het geven van ruimte en vertrouwen. Maar in de praktijk ontstaan er toch vaak weer regels, systemen en hiërarchieën omdat een leidinggevende de oplossingen voor een team bedenkt. Met (vaak) als gevolg een gevoel van moeten in plaats van willen. Thom Verheggen betoogt in deze nieuwe aflevering van VO-praat dat je als leidinggevende niet altijd het antwoord op alle vragen hoeft te hebben. Het betekent dat je minder fixeert op het produceren van oplossingen en vooral het oplossend vermogen van het team vergroot. Meer weten over deze...
info_outline #31 De inclusieve rol van bestuurders bij goed onderwijs | VO-praat met Loes van WessumVO-raad
De impact van de bestuurder op het leren van de leerlingen is indirect. Die impact wordt groter als bestuurders inzetten op de continue professionele groei van schoolleiders en leraren. Dat gaat beter in een context die daar ook toe verleidt. Succesvolle onderwijssystemen zetten dan ook in op de ontwikkeling van een onderzoekende en samenwerkende cultuur, aldus Dr. Loes van Wessum. Meer weten over deze reeks? Kijk op
info_outlineNieuwe podcastaflevering Kijk op Onderwijs: zelfsturende teams
In de podcast Kijk op Onderwijs gaat leraar Erik Ex één op één in gesprek met schoolleiders
die hun eigen pad bewandelen. Over hun kijk op onderwijskwaliteit en de keuzes die zij maken.
In deze aflevering: Peter de Visser, directeur-bestuurder van Stad en Esch. Overtuigd van de
kracht van autonomie stapte de school bijna zeven jaar geleden over op zelfsturende teams.
Een gesprek over werkplezier, het professionele nut van zelfinzicht, en het cultiveren van
fouten maken.
Persoonlijke groei en ontwikkeling is een belangrijke pijler op Stad en Esch, zowel voor leerlingen als
voor docenten. De school stapte zeven jaar geleden over van een model gestoeld op hiërarchisch
leiderschap, naar een gestoeld op persoonlijk leiderschap, in lijn met het gedachtengoed van Frederic
Laloux. De management- en organisatie expert deed jaren onderzoek naar vooruitstrevende en
succesvolle organisaties en ontdekte dat die duidelijke onderlinge overeenkomsten vertonen, zoals de
wijze waarop ze gestructureerd zijn en omgaan met besluitvorming. In zijn dagelijkse praktijk ervaart
Peter wat Laloux omschrijft op basis van zijn onderzoek: dat zelfsturende teams de kwaliteit van werk
ten goede komen.
“We weten al zolang dat autonomie het lerarenberoep aantrekkelijker
maakt. Wij zijn het gewoon gaan doen en daar ben ik heel blij mee.”
In het gesprek met Erik vertelt Peter over de organisatiestructuur en werkwijze op Stad en Esch, de
effecten van de zelfsturende teams op werkplezier en onderwijskwaliteit van docenten, en over de
aanpassingen die de school maakte op basis van evaluaties.