Het Cult-Uur

Voor Het Cult-Uur is geen onderwerp te pretentieus of juist te laagdrempelig om aan te snijden. Wil jij op de hoogte zijn van de nieuwste releases, of ben je juist op zoek naar een diepgravende analyse van je favoriete show? Zoek niet verder en laat je oren onderdompelen in alle nerdiness van Het Cult-Uur. Met Laurens Lagaaij, Mina Etemad, Vincent Wesselink, Julio Pijnappel en Flora Woudstra Hablé.

77. Euphoria: Trans-Tiener-TV-Show is Traumatiserende Teleurstelling 03/28/2022

76. Licorice Pizza: Vintage Kalverliefde in Vignetten 02/21/2022

75. The Beatles - Get Back: Archiefporno Voor Muzieklovers 01/10/2022

74. House of Gucci: Mode+Moord+Megasterren=Mwoah 12/13/2021

73. Succession: Sublieme Shakespeareaanse Scheldpartijen 11/22/2021

72. Wes Anderson & The French Dispatch - Ratatouille aux Vignettes 11/08/2021

71. Squid Game: Spaarvarken van Damocles 10/19/2021

70. Dune: Worm & Peace 10/04/2021

69. Pop-Pop IV: Catch-Up & Mosterd (Na De Maaltijd) 09/13/2021

68. The Green Knight: Camelot, Noodlot & Cumshot 08/16/2021

67. Zomerspecial - Luca: Perfecte Pesto en Zielige Zeemonsters 08/09/2021

66. Bo Burnham's Inside: Depri-larious Deep Dive into Pandemic Prison Life 06/14/2021

65. De Oost: Nederlandse Genocinema 05/24/2021

64. Oscarona! - Academy Awards 2021 04/25/2021

63. Paasspecial: Jesus Christ Superstar 04/02/2021

62. WandaVision: Marvel Goes Meta 03/15/2021

61. Framing Britney Spears: Post-Mortem van een Toxic Celebrity Cultuur 02/22/2021

60. RuPaul's Drag Race: Puike Pruiken, Parmantige Pasjes en Plenty Penis Jokes 02/08/2021

59. Hindsight 2020: Awards Pour Une Année Affreuse (Deel 2) 01/25/2021

58. Hindsight 2020: Prijzen Voor Een Pokkejaar (Deel 1) 01/18/2021

57. Mariah Carey: De Koningin van de Kerst (met Devika Partiman en Tofik Dibi) 12/21/2020

Mijn favoriete D&D-geïnspireerde games 12/18/2020

Mijn favoriete D&D-geïnspireerde games Door Laurens Lagaaij Dungeons & Dragons is een grote inspiratie geweest voor games. Logisch, want geen enkel ander medium is zo geschikt om jou middenin een fantasiewereld te plaatsen. Daarnaast is het fijner als een algoritme automatisch berekent hoeveel schade jouw Journeyman Staff of Flames toebrengt aan een Minor Hobgoblin, in plaats van dat je Dungeon Master in de weer moet met vier soorten dobbelstenen en een schoolbord vol wiskundige formules. Er zijn verschillende takken in de CRPGs (computer role playing games, vaker RPGs genoemd- maar van ouwe knorpot Julio mag ik dat niet zeggen, want een echte RPG doe je met pen en papier). Sommige spellen nemen inspiratie uit het D&D-systeem, maar leggen de focus op het maken van een levendige wereld waar je je helemaal in kunt verliezen. Andere zijn er juist op geënt om een zo accuraat mogelijke vertaling van de D&D-ervaring naar het digitale te maken. Denk daarbij aan klassieke titels als Baldur’s Gate en Neverwinter Nights. Zelf maak ik me daar niet al te druk over: voor mij staat de ervaring die een game biedt uiteindelijk centraal. De spellen die ik hieronder bespreek zijn daar het meest in geslaagd. Deze games hebben zo veel van mijn tijd opgeslokt dat ze collectief symbool staan voor alle gemiste kansen en gesneuvelde ambities in het leven. Oh well. The Elder Scrolls: Morrowind (2002) Hiermee begon het voor mij allemaal. Toen ik erachter kwam dat er een game was die jou zelf liet kiezen wie je was (een orc, een elf, een pratende kat…) en wat je beroep en superkracht was (een dief die één keer per dag onzichtbaar kan worden, een tovenaar die een knokploeg skeletten kan oproepen…) ging er letterlijk en figuurlijk een wereld voor me open. Ik zal nooit het moment vergeten dat ik, kersvers herboren als half-man half-hagedis, gehuld in lompen en gewapend met een goedkope speer de wijde wereld in werd gestuurd met alleen de vage opdracht om naar de stad Balmora te gaan- waar dat ook moge zijn. Het gevoel van avontuur en grenzeloze mogelijkheden dat ik toen ervoer is iets waar ik nog steeds naar zoek in games, met name in RPGs. Tegenwoordig is de game wat gedateerd: weinig mensen zitten bijvoorbeeld nog te wachten op de statische gevechten waarin je een dolk steekt in een blokkerige Dark Elf, met slechts 30% kans dat dit ook echt schade toebrengt (ga eerst je skills maar upgraden, aldus Morrowind). Nee, men speelt wat Elder Scrolls betreft liever Skyrim (2011), wat een stuk toegankelijker is dan haar voorgangers. Maar Morrowind sluit veel meer aan op de hele D&D-ethos: hier is een wereld vol mysterie en avontuur, zie maar wat je doet. Wil je je eigen toverspreuk ontwikkelen waarmee je over gebouwen kan springen? Dat kan. Een bewaker op klaarlichte dag neersabelen? Veel succes. De slaven van een rijke handelaar bevrijden en zijn hele huis leegroven? Tuurlijk. Plus: hier geen afgezaagde draken, ridders en prinsessen, maar reuze-insecten, halfgoden en woestijnnomaden. Stap dus over je retro-inhibities heen en geef Morrowind een kans: je zal er geen spijt van krijgen. The Witcher 3: Wild Hunt (2015) Deze game heeft als voornaamste inspiratie niet zozeer D&D, maar een Poolse fantasyroman. Toch heeft het alle klassieke elementen van een RPG: een open wereld, monsters en magie, queesten en opdrachten van allerlei pluimage, en keuzes met grote gevolgen voor het verloop van het verhaal. Afwijkend is dat je speelt als een vooraf bedacht personage, met zijn eigen trekjes en uiterlijk. Misschien teleurstellend voor diegenen die het liefst vier uur in de character creator besteden, maar gelukkig is het personage - en het spel als geheel - zo goed en interessant geschreven dat je moeiteloos in de wereld opgaat. Jij bent Geralt of Rivia, een zogenaamde ‘witcher’: dit uitstervende beroep is een elitegroep krijgers die allerlei levensgevaarlijke mutaties ondergaan om de perfecte monsterjagers te zijn. Hoe glamorous dit ook klinkt, de realiteit is anders: Geralt moet voor brood op de plank rondtrekken door een middeleeuwse wereld vol achterlijke boeren en corrupte kasteelheren die zijn gemuteerde kop met argwaan bekijken en alleen met de grootste tegenzin hun buidel trekken. Maar als er een vampier of de geest van een gestorven bruid in de kelder zit piepen ze wel anders. Alleen een witcher is namelijk opgewassen tegen dat soort monsters. Dit spel zit zo tjokvol morele dilemma’s, unieke karakters en slimme plottwists dat je er tientallen uren in kunt steken en nog steeds verrast wordt door wat Geralt nu weer overkomt. Geen wonder dat deze game kilo’s aan prijzen heeft gewonnen en vaak als beste van het afgelopen decennium wordt genoemd. Zo zie je maar: het is zeker indrukwekkend als een game developer onbeperkte vrijheid kan geven aan haar spelers, maar als ze die moeite steken in een wereld met weliswaar minder mogelijkheden, maar meer diepgang, is het resultaat verbluffend. Divinity: Original Sin 2 (2017) De gamewereld zit vol met Kickstarterprojecten die van alles beloven maar uiteindelijk zwaar teleurstellen. Larian, de Belgische studio achter Divinity, is van een ander soort: ze onderhouden een zeer intieme band met hun fans, die voor het grootste deel hardcore D&D- of RPG-fans zijn. Ze hebben goed naar hen geluisterd en met een bescheiden Kickstarterbudget een van de beste RPG’s aller tijden gemaakt. Ik heb in totaal 120 uur in deze game gestopt (thanks corona) en ben vervuld van herinneringen aan toffe avonturen en spannende gevechten. Ondanks al die uren speeltijd zijn er nog steeds allerlei onopgeloste mysteries en personages die ik compleet heb gemist. Dat is hoe rijk de wereld van Divinity is. De game lijkt in veel opzichten op de klassieke D&D-ervaring. Zo zijn gevechten turn-based (je doet dus om de beurt een zet) en ongelooflijk tactisch. Een paar foute zetten kunnen je fataal worden, maar een briljante tactiek kan ook weer de dag redden. Het ene moment ben je hopeloos omsingeld door bloeddorstige bandieten, even later sta je bovenop een toren en steek je het hele slagveld in brand met een vuurpijl. Daarnaast speel je met een echte D&D-‘party’, en hierbij is vrijheid weer het devies: zo kan je team bestaan uit o.a. een tot leven gewekt skelet dat zijn knokige vingers gebruikt om sloten open te peuteren, een elf die de herinneringen van dode mensen kan zien door hun vlees te eten, of een hagedis (daar is ie weer) die met dieren kan praten. Zowat alle variaties, combinaties en oplossingen die je kunt bedenken, zijn mogelijk. Tot slot kent het spel een episch verhaal dat gaat over (letterlijk) een god worden en dat je continu voor allerlei lastige en onverwachte keuzes stelt. Het spel is taai, want het rekent erop dat je een doorgewinterde RPG-fan bent. Gelukkig is de moeilijkheidsgraad ook aan te passen als je alleen mee wil doen voor het verhaal. Ik zou hier eeuwen over kunnen doorratelen, maar de samenvatting is: speel het. /episode/index/show/hetcultuur/id/17244938

56. Dungeons & Dragons: Gamen Voordat Gamen Bestond 12/15/2020

Prince: de beste liveoptredens 12/07/2020

Prince: de beste liveoptredens door Mina Etemad Een van de meest gevierde kwaliteiten van Prince is zijn podiumtalent, waarmee hij hele zalen omver blies. Voor wie dit nooit zelf heeft mogen aanschouwen: hier een paar optredens om je te laten verwonderen over zijn stage presence, muzikaliteit en charisma. Nothing Compares 2 U De souplesse waarmee hij op de piano springt, de dramatiek in zijn bewegingen, de bezieling in zijn stem… Deze bombastische opvoering van ‘Nothing Compares 2 U’ toont Prince als de monumentale popster die hij was. Hij schreef dit nummer oorspronkelijk in 1984, waarna het op een album verscheen van The Family, een bandje dat hij bij elkaar had gebracht. Sinéad O’Connors cover uit 1990 werd een wereldwijde hit, waarna Prince het nummer meteen in zijn eigen repertoire opnam. Als je hoort, dat , en vervolgens deze versie bekijkt, merk je dat hij veel van O’Connor heeft overgenomen in het arrangement van het lied, maar ook wat betreft pathos. De uitvoering is nu groots en meeslepend, waar het origineel haast broos klinkt; twee kanten die deze superster in zich droeg. Purple Rain Het blijft gissen wat de precieze betekenis is van ‘Purple Rain’, maar als we het nummer horen zullen we allemaal wel een een gevoel van spijt en verdriet ervaren dat zowel mooi als kwetsbaar is. De lange gitaarsolo en outro laten je in dat gevoel hangen en vooral tijdens liveoptredens rekte Prince die delen, waardoor hij en de band vaak een minstens twaalf minuten durende versie van het nummer ten gehore brachten. Tijdens dit optreden uit 2004 lijkt hij maar geen afscheid te kunnen nemen van de laatste tonen. Telkens weer roept hij ‘one more time’ om nog eens het ooh-gedeelte samen met het publiek in te zetten. Vooral rond de tiende minuut is er een kippenvelmoment wanneer hij overweldigd lijkt door de liefde en energie die hij van zijn fans krijgt. America Hoewel Prince tijdens liveshows het meest op zijn gitaar of achter de piano is te zien, kon hij meerdere instrumenten bespelen (op zijn eerste album, waar hij alles zelf deed, waren dat er 27). Tijdens dit optreden is zijn sicke drumsolo de kers op de taart van een dynamische uitvoering van het nummer ‘America’. Bonusfeitje: in het begin van zijn carrière liet Prince zijn show elke avond filmen en bekeek het materiaal nadat hij van het podium afstapte meteen terug om te zien wat er volgende keer beter kon. While My Guitar Gently Weeps In onze aflevering noemden we dit legendarische fragment al waarin Prince de show steelt. In 2004 werden hij en George Harrison opgenomen in de Rock & Roll Hall of Fame. Aan die laatstgenoemde brachten meerdere artiesten een muzikale hommage door ‘While My Guitar Gently Weeps’ te spelen. Tijdens de repetities was een van de andere gitaristen , maar tijdens het daadwerkelijke optreden is het gelukkig Prince die die taak op zich neemt – en hoe. Zijn solo is niet alleen een muzikaal hoogtepunt; zijn vervoering in dat moment is voelbaar, evenals de blijdschap van Tom Petty en Dhani Harrison (zoon van) dat ze met deze grootheid mogen spelen. De perfecte uitsmijter is hoe Prince zijn gitaar aan het eind de lucht in gooit, die niet naar beneden lijkt te komen. Jarenlang is er gespeculeerd over waar die gitaar is gebleven (alvast naar de hemel, wachtend tot Prince zich bij hem zou voegen?), maar inmiddels is het : zijn gitaartechnicus ving de gitaar op. /episode/index/show/hetcultuur/id/17081186

55. Prince: Baby He Was A Star 11/30/2020

Maatschappelijk Verantwoord Griezelen 11/23/2020

Maatschappelijk Verantwoord Griezelen door Mina Etemad We zeiden het al een paar keer in onze meest recente aflevering: vaak zijn het in horrorfilms niet de monsters waar je bang voor moet zijn, maar je medemens. Zo waren in Lovecraft Country niet de gruwelijke Shoggoths het grootste gevaar, maar de welgestelde familie Braithwhite. De meest diepe pijn komt immers voort uit onderdrukking door andere mensen – als je de angst daarvoor kunt vangen in een verhaal, heb je een goede basis voor een horrorfilm. Dat beseffen makers zich steeds vaker, wat de afgelopen tijd de volgende drie films die inspelen op de vrees voor ongelijkheid en onrechtvaardigheid heeft opgeleverd. His House Vincents obsessie van de week mag zeker niet in deze lijst ontbreken. In His House volgen we een Zuid-Soedanees koppel dat net een verblijfsvergunning heeft gekregen in Engeland, maar nog geen vredig bestaan kan opbouwen vanwege trauma’s uit het verleden. Wat zij hebben meegemaakt zal veel (boot)vluchtelingen niet vreemd voorkomen, al heeft dit koppel misschien wel iets onvergeeflijks gedaan om de overtocht te kunnen afleggen. Eenmaal in Europa aangekomen wacht hen geen warm bad; bootvluchtelingen ervaren we vaak als een last, zonder oog te hebben voor hoe moeilijk het kan zijn te aarden in een nieuwe omgeving terwijl de spoken uit het verleden je nog achtervolgen. His House weet die tragiek goed te verbeelden zonder dat het aan spanning verliest. Antebellum Ondanks de belofte die haar naam in zich draagt, bevindt Eden zich in een hel. Op de plantage waar ze als slaaf moet werken leeft ze onder het juk van meedogenloze slavendrijvers die niet eens tolereren dat iemand hardop praat. Maar er lijkt iets niet helemaal pluis op deze plantage, want waarom wordt al het geplukte katoen verbrand? Het mysterie wordt alleen maar groter wanneer we Eden in een hedendaagse setting zien. Wat de link tussen de twee verhalen ook is, het is duidelijk dat in beide werelden racisme de oorzaak is van de horrors waar de personages doorheen gaan. Antebellum is een film die vooral inzet op effectbejag en minder op diepgang, maar blijft desondanks tot de laatste minuut intrigerend. Bad Hair Niets zo eng als monsters die zich in je lichaam wurmen en je overnemen. Of die – in het geval van Bad Hair – zich via je haar in je nestelen. Anna zegt haar natuurlijke kroeshaar gedag en laat een weave zetten, omdat het haar de kans geeft als minder ‘urban’ te worden gezien en een eigen show op tv te krijgen. Maar voor haar keuze om aan witte schoonheidsidealen te voldoen moet ze misschien wel een prijs betalen. Bad Hair is soms over the top en ietwat langdradig, maar de maatschappijkritiek is spot on; de film laat goed zien hoeveel moeite je moet doen om succesvol te zijn als je buiten de norm valt, en hoeveel pijn daar soms letterlijk bij komt kijken. /episode/index/show/hetcultuur/id/16889240

54. Lovecraft Country: Kosmische Krachten en KKK-capriolen 11/16/2020

Cultuurtips voor Biden's Amerika 11/09/2020

Cultuurtips voor Biden's Amerika Door Flora Woudstra Hablé Ze komen eraan. Griezelige oude mannen in maatpakken, met verrimpelde huid en dode ogen. Hun handen trillen van de arthritis, hun spraak is ratelig en onnavolgbaar. Make.. America.. great .. again… mompelt de ene. Stop the count.. Mail fraud… De andere enge oude man is ietwat aangenamer, al was het maar omdat hij niet direct je brein op zal eten. Expand Obamacare, roept hij in de ruimte, fight climate change! Oeh, klinkt enigzins links - daar kan je inkomen. Compromise with Republicans, volgt er dan. En: I will never ban fracking! Ah. Hoera, Trump heeft verloren! De wereld heeft weer hoop! Maar even serieus. Het is je goed recht om een momentje smalend te zijn. Donald J. Trump, een vileine narcist die zich inliet met neonazi’s en criminelen (“very fine people!”) heeft het electorale onderspit gedolven. De wereld houdt echter nog steeds terecht zijn hart vast. Amerika is een gepolariseerd zooitje, met bewapende extreemrechtse groepen lijnrecht tegenover zwarte mensen die ook in 2020 nog voor hun rechten moeten strijden, en niet te vergeten een verwoestende wereldwijde pandemie die de V.S. snoeihard raakt. Ondertussen is Joe Biden niet bepaald de linkse held die sommigen van ons misschien zouden willen: hij is een uitgesproken centrist die zich beroept op de macht van compromissen met Republikeinen, en niet bepaald een pacifist wat betreft internationale betrekkingen. Het Midden-Oosten, met name Palestina, Syrië, Irak en Iran, houden het hart al vast. Wij, normale mensen, richten ons in deze tijden maar weer op onze tv’s en computers. Afleiding van alle ellende. Een sprankje hoop dat er geen twitterende koekwaus meer bij de nucleaire knoppen kan, maar de nijpende angst dat “the greatest democracy on earth” voorgoed ontmaskerd is als een dysfunctionele oligarchie, Biden of niet, en dat de klimaatapocalyps nog steeds even hard op ons afstevent. Daarom heb ik een aantal tips bij elkaar gesprokkeld: tips die hoop uitdrukken, maar tegelijkertijd ook alle ellende en baggage van vroeger erkennen. Film: Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives In het mysterieuze, broeierige Uncle Boonmee (2010) van regisseur Apichatpong Weerasethakul volgen we de gelijknamige hoofdpersoon, een landeigenaar diep in de bossen van Thailand. Hij is stervende, en door zijn dood vergaat de grens tussen zijn wereld en die van de geesten. Meerdere bezoekers uit dit domein dienen zich bij Boonmee aan, en doen hem reflecteren op zijn eigen slechte karma: eerder in zijn leven nam hij deel aan het uitmoorden van communisten. Uit deze prachtige film haalde ik een belangrijke les: je kan je verleden ontkennen, maar de schade die gedaan is, is psychologisch niet uit te wissen. Net als dat Uncle Boonmee een reliek is van Thailand’s gewelddadige verleden, zal het in Amerika lastig zijn om Trump’s nalatenschap uit te wissen. Amerika is onherroepelijk veranderd (of ontmaskerd, het is hoe je het ziet): openlijk haat en racisme zijn gemeengoed, de barrière van beleefdheid is weg. Uncle Boonmee biedt niet alleen deze sombere realizatie, maar ook een generationele oplossing. Je eigen fouten kan je niet uitwissen, maaar het nalatenschap van je voorouders hoef je niet te erven. Dat blijkt aan het einde van de film - maar hoe precies, daarvoor moet je deze film maar gaan kijken. Serie: Futurama (1999-2003; 2008-2013) Mijn Cult-Uur-collega Laurens is idolaat van The Simpsons. Mijn hart gaat uit naar die andere Matt Groening-comedy: Futurama. Sarcastisch, sardonisch en vlijmscherp, maar met meer oprechtheid en goede verhalenvertelling dan Comedy Central-rivalen als South Park en Family Guy, die in mijn optiek meer geanimeerde tirades van de respectievelijke makers zijn. Futurama is een perfecte, lekker overdreven satire over Fry, een pizzabezorger uit het New York van 1999 die per abuis drieduizend jaar wordt ingevroren. Hij ontwaakt in het futuristische doch herkenbare New New York, vol robots, aliens en rare snuiters. Futurama schept een uiterst doembeeld van de toekomst: de natuurlijke schatten van de Aarde zijn verwoest, afval is overal, politici zijn nog steeds liegende oude mannen in pak (en Richard Nixon’s tot-leven-gewekte hoofd in een glazen bol weet de verkiezingen te winnen tot president der aarde). Ongelijkheid en mismoedigheid heersen, de commercie is zielloos en aasgierend: ze projecteren zelfs advertenties in je dromen! Wat vreselijk, zo’n wereldbeeld, zou je denken - maar Futurama is een perfecte, lekker overdreven satire. Zoals veel futuristische series gaat het niet echt over de toekomst: robots, aliens en ruimteschepen zijn gimmicks voor een eindeloze reeks creatieve grappen, maar het gaat eigenlijk juist over het heden. Futurama neemt het idee van een hoopvolle toekomst op de hak en vervangt het door een nonchalant welbehagen: de personages gaan vrolijk door met hun leventjes zonder zich druk te maken om alles wat er mis is. Fry en zijn collega-hoofdpersonen staan niet op tegen de tyrannie van de overheid of de bedrijven; voor de nieuwe iPhone -met microchip in je brein!- gaan ze gewoon in de rij staan en ze tekenen direct voor een onrechtvaardige oorlog met aliens als hen geld en alcohol beloofd wordt. Tegelijkertijd zijn ze sympathiek en leuk om te volgen; kortom, Futurama vat op verrassende wijze de echte kern van de mensheid: we carry on zelfs als de wereld door klimaatverandering langzaam verandert in een vuurzee/overstroomd moeras. Muziek: Mitski – Puberty 2 Als er één artiest is die melancholie en joie de vivre meesterlijk combineert, dan is het wel Mitski Miyawaki. Deze Japans-Amerikaanse zangeres vangt in haar muziek de hoogste euforie en laagste depressie, waardoor haar albums voelen als poëtische mood swings. Op haar tweede album, Puberty 2 (2016) zitten Mitski’s meest diep rakende liedjes, waarop ze met keiharde gitaren en een zacht maar doordringend stemgeluid haar gevoelens opratelt over Amerika en diens mannen. Op Your Best American Girl beschrijft ze een liefde met een perfecte Amerikaanse man met een drukke carrière en grote ambities. “Big spoon, you have so much to do / And I have nothing ahead of me” kwijnt ze, en op het refrein: “Your mother wouldn’t approve / of how my mother raised me / but I do, I think I do.” Het is een sterke verwerping van de normen en waarden waarin Mitski zich gevangen voelde, met name omdat ze voelde dat ze zich er naar moest schikken om liefde te verdienen. En hoewel ze duidelijk weet dat ze niet moet compromitteren, voor deze man, dweept ze: “You’re the one, you’re all I’ve ever wanted.. I think I’ll regret this.” In A Loving Feeling omvat ze, op snoeiharde gitaarmuziek, treffend het gevoel van een clandestiene liefde, waarbij haar het gevoel bekruipt dat ze niet op nummer één staat voor haar geliefde. “Kisses like pink cotton candy / Talking to everyone but me / I'm staying up late just in case / you come up and ask to leave with me.” Mitski is hoopvol, dromerig en liefdevol, maar ook vol spijt en treurigheid; ze zingt overtuigend over haar plaats (of gebrek daar aan) in Amerika, wat een leuze als Make America Great Again alleen maar versterkte: zijn niet-witte, niet gangbare vrouwen als zij daar echt welkom? Game: Undertale Het geheim van een succesvolle game is vaak niet de beste graphics of de sickste mechanics, maar eerder het beste verhaal en leukste gameplay. Undertale (2015) is daar een perfect voorbeeld van. In deze role-playing game, ontworpen met SNES-achtige pixels, bestuur je een kind dat in “de Onderwereld” terecht komt. Die is bevolkt door monsters, en zij staan na een recente oorlog met de mensheid niet bepaald positief tegenover mensen. Je kan hun gedachten proberen te veranderen - of je kan ervoor kiezen om iedereen die je ziet proberen neer te steken. Jouw keuzes bepalen hoe het plot vordert. Als ‘gamer’ ben je vaak geconditioneerd om geweld als basale interactie met de spelwereld te zien: in Pokémon sla je monsters neer en vang je ze, in talloze andere games krijg je level-ups door vijanden te vermoorden. Undertale confronteert je met de ethische implicaties van deze keuze tot geweld, en verweeft het met thema’s als haat, vooroordelen en politiek. In het simpele maar verradelijk complexe plot van Undertale zit veel verscholen wat diepgang biedt - los van dat je kan genieten van eindeloze schattige, coole en soms enge poppetjes waarmee je een avontuur beleeft. De muziek is trouwens ook fantastisch - en allemaal door onafhankelijke maker Toby Fox in zijn eentje bedacht. Undertale zit vol hoop voor een betere wereld, maar laat zien dat de weg daar naar toe lastig begaanbaar is. Je moet eerst je eigen haat en vooroordelen overkomen, en je verleden confronteren. Dat is bij dit spel onvermijdelijk, maar hoe dat precies zit, wil ik niet verklappen. In de post-Trump era is het mogelijk dat men massaal hun zelfinzicht en nederigheid uit het raam gooien; Trump is toch overwonnen, wat valt er nog te vechten? Kijk dan goed naar de miljoenen stemmen die alsnog naar Trump gingen, de wereldwijde gemeenschap die hem en zijn gelijken nog steeds aanhangt via Q-Anon en andere complottheorieën. Hou jezelf een spiegel voor, zoals Undertale dat doet. Niemand is zonder zonde, en onze eigen voorgeschiedenis moeten we niet vergeten. Despite everything, it’s still you. Succes, Amerika, en succes wereld! Het komt goed, inshallah. /episode/index/show/hetcultuur/id/16734713

53. Halloween Special: Halfslachtige Horror en Hilarische Heksen 10/27/2020

De beste HBO-scènes 10/19/2020

De beste HBO-scènes Door Laurens Lagaaij Ik ben dol op allerlei HBO-programma’s. Ik heb sommige series al drie keer van begin tot eind gekeken. Ik zou letterlijk colleges kunnen geven over The Wire en kan hele dialogen tussen Tony en Carmela Soprano dromen. Omdat ik een genadig persoon ben, onderwerp ik de mensheid slechts op spaarzame momenten aan mijn oraties. Maar nu we het er toch over hebben: hieronder drie gouden scènes uit een paar van mijn favoriete series. You’re welcome. Deadwood - A Two-Headed Beast (S3E05): Dan Dority vs. Captain Turner De ShowEr wordt onder tv-recensenten die net als ik HBO op hun knieën aanbidden wel eens gesproken van ‘The Three Davids’. Daaronder vallen natuurlijk David Chase (Sopranos) en David Simon (The Wire, Generation Kill, Treme), maar ook David Milch. Deze schrijver is bekend van NYPD Blue en leverde aan HBO een van haar meest gelauwerde doch relatief onbeminde drama’s: Deadwood. Deze historische western kent helaas maar drie seizoenen, en is voortijdig gecanceld, maar gelukkig is er vorig jaar een film uitgekomen die het verhaal alsnog netjes afsluit. Zelf beschrijf ik de serie als een mix tussen Shakespeare en Tarantino: de dialogen vereisen haast een diploma Engelse literatuur, maar kennen ook meer ‘fucks’ en ‘cocksuckers’ dan een kamer vol pornosterren. Deadwood vertelt het verhaal van de gelijknamige nederzetting, illegaal gebouwd op het grondgebied van Native Americans. Het begint als een gehucht vol onverlaten en dronken gelukszoekers, vrij van bemoeienis en wetten, maar de opmars van de overheid en het grootkapitaal bereikt al gauw haar stadsgrenzen. De beslommeringen van allerlei figuren - waaronder een Machiavelliaanse pooier, een pathetische hoteleigenaar, een epileptische priester en een sheriff met een woedeprobleem - vormen de achtergrond van dit verhaal dat metafoor staat voor de ontstaansgeschiedenis van Amerika: een afgesproken leugen over beschaving, gelijkheid en zelfbeschikking die een geschiedenis verhult van geweld, winstbejag en uitbuiting. De ScèneHet derde seizoen beeldt de strijd af tussen saloonuitbater en de facto burgemeester van Deadwood, de meesterlijk gespeelde Al Swearengen (Ian McShane), en kapitalist George Hearst, een historische figuur die IRL de vader was van William Randolph Hearst, de krantenmagnaat die model stond voor Citizen Kane. Vol minachting walst Hearst het stadje binnen, nietsontziend in zijn doel om de lucratieve goudmijnen toe te eigenen. De aanvankelijk subtiele krachtmeting tussen Swearengen en Hearst loopt steeds hoger op, en kent haar eerste gewelddadige uitspatting als de twee rivalen hun dommekrachten erop uitsturen om eens te laten zien wie hier de broek aan heeft. Wat volgt is een van de meest brute en genadeloos realistische vechtscènes die ooit op camera is vastgelegd. Geen zwierige choreografie, maar twee massieve lichamen die op elkaar inbeuken met elke smerige techniek die voorhanden is. Bloed, zweet, modder, uitputting en de dood die op de loer ligt. Nog jaren voordat The Mountain korte metten maakte met de schedel van Oberyn Martell, gebruikte Dan Dority een vergelijkbare techniek op Captain Turner. Watch, enjoy, and be horrified. The Sopranos – Pine Barrens (S3E11): ‘The guy’s an interior decorator!’ De ShowWhaddya, bustin’ my balls or somethin’? Je kent The Sopranos wel. Luister anders nog eens naar onze HBO-aflevering. De ScèneHet mooie aan deze serie is dat het meer doet dan psychologisch drama serveren, personages whacken en een spiegel voorhouden aan de deprimerende leegheid van het Amerikaanse bestaan. Er valt ook ontzettend veel te lachen. Een terugkerende bron van humor is dat de meeste maffiosi niet bepaald de slimste types zijn. Aldus laten de schrijvers personages expres verhaspelingen van bekende citaten, termen of uitdrukkingen maken. Denk aan een Bobby Baccala, die verwijzend naar (wat nogal lijkt op 'Notre Dame') zegt: 'You know, Quasimodo predicted all this years ago!' Ik zou dus makkelijk een explosieve scène kunnen kiezen waarin acteurs James Gandolfini en Edie Falco op meesterlijke wijze laten zien hoe een huwelijk gebaseerd op bloedgeld implodeert, maar in plaats daarvan kies ik voor een van de grappigste dialogen van de show. Die komt voor in aflevering Pine Barrens, geregisseerd door Steve Buscemi, die later in seizoen 5 de neef van Tony speelt en bekend is van zowel zijn vele iconische rollen als zijn kraakheldere vissenogen. De plot is dat Christopher en Paulie de simpele klus krijgen om geld op te halen bij een Russische gangster thuis. Een akkefietje over een afstandsbediening escaleert snel en leidt er uiteindelijk toe dat Paulie en Chris de arme man doodslaan. Omdat Tony een soort bondgenootschap heeft met de Russen moet het lijk stiekem verdwijnen, dus ze rijden naar een afgelegen bos om het te begraven. Bij aankomst blijkt de Rus echter minder dood dan gehoopt. Hij zet het op een lopen, waarop de simpele klus verandert in een helse klopjacht annex overlevingstocht door de sneeuw, die de band tussen de twee verdwaalde mobsters danig op de proef stelt. Als ze tussentijds verslag doen bij Tony, komen ze erachter dat hun doelwit ook nog eens niet de minste is… ondanks dat zijn huis er níet uitziet. The Leftovers - I Live Here Now (S2E10): Homeward Bound De ShowIn onze HBO-episode was een van mijn absolute aanraders The Leftovers, gemaakt door Damon Lindelof, het brein achter Lost en grote Emmy-winnaar Watchmen. Als Deadwood al onbemind was, dan was deze serie ongetwijfeld het lelijke eendje van HBO. Het eerste seizoen werd slecht bekeken, en dat werd in de daarop volgende seizoenen steeds minder. Best begrijpelijk, want de serie is vaak heftig, deprimerend en bij vlagen absurd en ongrijpbaar. Maar net als in het sprookje van Andersen kent dit lelijke eendje een enorme schoonheid die zich mettertijd onthult, voor diegenen die het geduld geven en accepteren dat ze niet alles zullen begrijpen - dat onbegrip is, zo zullen alerte kijkers snel door hebben, precies de bedoeling. Net als de personages worden zij geteisterd door een tragisch mysterie: hoe kan het dat op een noodlottige dag zomaar twee procent van de hele wereldbevolking is verdwenen? De titulaire overblijvers op aarde klampen zich in hun existentiële trauma vast aan alles wat nog steun en zekerheid biedt: religie, wetenschap, routine, familie, of een gestoorde cult. De serie speelt daarbij ook met het blinde geloof van de personages in hun verklaringen voor deze absurde wereld: het zou kunnen dat er inderdaad bovennatuurlijke krachten bestaan, maar evengoed kan het dat we een vertekend beeld zien door de ogen van compleet doorgedraaide mensen. De ScèneIn seizoen 2 laat protagonist Kevin Garvey zijn baan als politieagent achter en verhuist hij met zijn nieuwe, bijeengeraapte gezin naar een plaats die onaangetast is door ‘De Grote Verdwijning’. Het is een bedevaartsoord geworden voor heilzoekers die menen dat God dit stadje met een reden gespaard heeft. Maar al meteen blijkt dat de veiligheid en stabiliteit die iedereen zoekt ook hier niet te vinden is. Zonder al te veel te spoilen zal ik zeggen dat de serie een Twin Peaks-achtige wending neemt. Kevin bevindt zich in een andere realiteit (althans, dat lijkt hij zelf te geloven) waar hij een rol moet vervullen om weer terug te keren naar huis. De opdracht die hij daartoe krijgt komt hem voor als idioot en onbenullig: hij moet karaoke zingen. Met frisse tegenzin zet hij een cover in van Simon & Garfunkels Homeward Bound. Wat houterig begint, verandert in een prachtige amateurversie als Kevin gaandeweg tijdens het zingen realiseert wat thuis voor hem betekent en hoevéél het voor hem betekent. De lichte snik die acteur Louis Theroux erin gooit doet het hem. Wat een scène, wat een show. /episode/index/show/hetcultuur/id/16457360

Het Cult-Uur

TOPICS