Bestaat de IT-afdeling straks nog wel? Vijf ontwikkelingen die op het tegendeel wijzen.

De IT-afdeling als thuishonk van de technisch onderlegde medewerkers is aan het verdwijnen. Ergens is dat wel jammer. Straks is er geen plek meer in het pand waar ik ongegeneerd mijn Star Wars t-shirts kan dragen. Anderzijds is het niet meer dan natuurlijk dat de jongens en meisjes van de automatisering vroeg of laat zelf weg-geautomatiseerd worden. Klinkt dit als science fiction? Wel... in deze podcast bespreken we een aantal ontwikkelingen die toch in die richting wijzen.

1. Sourcing plaatst IT'ers buiten de organisatie.

Organisaties betrekken hun IT steeds vaker buiten de deur via outsourcing. Hierdoor plaatsen ze IT'ers, de echte techneuten van de organisatie, buiten de eigen organisatie. In plaats daarvan hebben organisaties mensen zoals inkopers, leveranciersmanagers en servicemanagers die de regie over de interne en externe medewerkers en projecten voor IT-ontwikkeling en IT-beheer voeren.

Deze tendens naar sourcing is het resultaat van een aantal factoren. Enerzijds woedt er binnen de IT een hevige strijd om talent waar de meeste organisaties niet in mee kunnen. Veel techneuten werken voor gespecialiseerde IT-bedrijven of als zelfstandige en piekeren er niet over om bij een traditionele IT-afdeling te gaan werken. De meeste organisaties die zelf geen IT-bedrijf zijn, zijn aangewezen op de markt voor hun IT-dienstverlening omdat ze met geen mogelijkheid zelf de mensen in dienst kunnen houden.

Anderzijds kopen organisaties via sourcing een stukje flexibiliteit. Organisaties hoeven immers niet langer zelf alle mensen en middelen paraat te hebben om mee te gaan in de vele, snelle ontwikkelingen in de IT. Mensen en middelen gaan over naar de dienstverlener, die deze veel beter in kan zetten omdat ze als dienstverlener schaalvoordeel hebben en veel meer gespecialiseerd zijn te specialiseren dan enige klant. Zo kunnen externe IT-dienstverleners hun klanten optimaal bedienen.

IT-sourcing is een vak apart. IT is steeds meer bedrijfskritisch en daarom is het maken van de juiste keuze erg belangrijk. Het zelf blijven doen is vaak geen optie meer.

2. De IT-afdeling verhuist naar de cloud.

 

Steeds meer IT verhuist naar de cloud. Hierdoor verhuist ook het onderhoudswerk en de IT-afdelingen naar de cloud.

Cloudproviders kunnen het ‘echte’ IT-werk steeds beter automatiseren. In feite is dit een bijzondere vorm van sourcing, waarbij bepaalde functionaliteit wordt ingekocht in plaats van dezelfde spullen en applicaties door iemand anders te laten beheren.

De functionaliteit die men uit de cloud betrekt, zoals bijvoorbeeld het chatten met collega’s of het inroosteren van diensten, is vrij eenvoudig te beheren. Organisaties hoeven niet meer na te denken over de servers, updates, databases en andere ondersteunende middelen.

Hier tegenover staat dat cloudsoftware vaak moeilijker aan te passen is dan traditionele bedrijfsapplicaties. De cloud biedt meer flexibiliteit met op- en afschalen maar minder flexibiliteit met het aanpassen van de standaard mogelijkheden van de software.

We zien nu dat er tussen clouddiensten een nieuw ecosysteem ontstaat met plug-ins en koppelingen die verschillende clouddiensten aan elkaar knopen. Ook hier is relatief weinig beheer en ondersteuning op nodig. Afdelingen van grote organisaties kunnen ook steeds meer vanuit een eigen budget IT-functionaliteit inkopen, in plaats van dat centraal te doen. Dus ook hier zien we dat de functie van de IT-afdeling verdwijnt.

 

3. Low Code vergemakkelijkt ontwikkeling en koppeling van bedrijfsapplicaties.

Een derde, meer technologische, ontwikkeling die de traditionele IT-afdeling onder druk zet is Low Code. De ontwikkeling en het onderhoud van  bedrijfsapplicaties en koppelingen worden namelijk steeds makkelijker dankzij Low Code.

De ontwikkeling van low-code platforms zoals Mendix en Betty Blocks maakt het gemakkelijk om data en bedrijfsregels bij elkaar te brengen in een applicatie zonder complexe programmeertalen. Zo gemakkelijk dat een beetje technisch onderlegde eindgebruiker een heel eind komt.

Dit betekent dat zelfs minder technische bedrijven die naast hun kernactiviteit ook applicaties ontwikkelen steeds meer kunnen doen zonder een eigen IT-afdeling. Organisatieonderdelen worden dankzij low-code zelf in staat gesteld om geschikte software in elkaar te zetten, al dan niet met hulp van een implementatiepartij. Een ander voordeel van low-code is dat de ontwikkeling veel minder lang duurt dan het maken van een volledige applicatie met programmeurs en vaak ook minder lang dan een heel selectietraject voor een pakket.

4. AIOps verbetert de kwaliteit van de externe dienstverlening.

AIOps is een portmanteau van artificial intelligence en operations. Ontwikkelingen op het gebied van big data en machine learning stellen externe dienstverleners steeds meer in staat om de werkzaamheden van interne IT-afdelingen over te nemen en de kwaliteit ervan te verbeteren.

AIOps stelt externe dienstverleners immers in staat om heel goed te voorspellen waar onderhoud en ondersteuning nodig zijn en ze kunnen hier handig, snel en goedkoop op inspelen. Dankzij AIOps kan de kwaliteit van de dienstverlening van een professionele partij veel beter worden dan wat een organisatie met een eigen IT-afdeling kan bewerkstelligen.

Door AIOps wordt sourcing een nóg aantrekkelijkere optie voor organisaties. Een interne IT-afdeling heeft in tegenstelling tot grote IT-dienstverleners immers veel minder de beschikking over grote hoeveelheden data en kennis over machine learning en visualisatie.

5. Agile werken zorgt voor snelheid en innovatie.

De vijfde factor die de traditionele IT-afdeling onder druk zet is de verspreiding van het Agile gedachtengoed. Steeds meer organisaties pakken hun eigen verandering anders aan dan vroeger. Agile werken was juist iets van IT'ers. Nu zie je dat ook banken, verzekeraars en zelfs overheidsorganen agile gaan werken.

In plaats van af en toe een reorganisatie door te voeren en daartussen redelijk stabiele situaties te creëren, is een agile organisatie constant in beweging. Er worden voortdurend slimme, kleinschalige puntoplossingen ingezet in plaats van grote, centraal beheerde infrastructuur en applicaties.

Een team of afdeling in een Agile organisatie is qua techniek ook steeds meer zelfsturend en zelfvoorzienend. In dit soort agile organisaties is een interne IT-afdeling, als die er nog is, vaak de remmende factor voor innovatie. En dat is niet zo gek.

Heel lang was het zo dat de IT-afdeling de digitale omgeving opbouwde en beheerde. Stabiliteit, voorspelbaarheid en zekerheid waren heel belangrijk. Verandering was dus iets dat heel langzaam, voorzichtig en met mondjesmaat werd uitgevoerd door de IT-afdeling. Alle stappen in het change management proces (verzoek, een uitgebreide analyse, goedkeuring, plannen, ontwerp, bouw, implementatie, controle en goedkeuring) waren gericht op het in stand houden van de omgeving zoals die ooit bedacht was. Niet bepaald agile dus.

Sommige dienstverleners lijden ook nog aan dit syndroom. Zulke dienstverleners kun je herkennen aan het aanvraagformulier voor wijzigingen dat naar de servicedesk gestuurd moet worden. Hier zit een beetje product owner niet op te wachten! Geen wonder dat in agile organisaties allerlei teams zelf het heft in handen nemen en ervoor zorgen dat ze de beschikking hebben over de IT-functionaliteit die voor hun het meest belangrijk is, zonder tussenkomst van de nee-afdeling... Ik bedoel de IT-afdeling.

Wordt alle IT extern geplaatst?

Wat blijft er dan over? Het is onontbeerlijk dat een organisatie een paar cuciale diensten centraal beheert om haar verantwoordelijkheid te nemen in het maatschappelijk verkeer. Wat de IT betreft zijn dit het identiteitsbeheer, met inloggegevens en dergelijke, het informatiemanagement (inclusief data governance en security) en het voorzien van medewerkers van veilige, kwalitatief goede apparatuur en netwerkverbindingen op hun werkplek, waar dat ook moge zijn.