23- انسانیت

ما انسان‌ها از بسیاری جهات همان رفتاری را انجام می‌دهیم که سایر حیوانات انجام می‌دهند. رفتارهای اولیه، مانند لذت‌جویی، سلطه‌جویی، لیبیدو، یا اراده برای قدرت.

تمایلات و رفتارهایی که هم در حیوانات و هم در انسان‌ها قابل مشاهده هستند.

یکی از رفتارهای غریزی که در حیوانات و انسان‌ها مشترک و متداول است، تعیین مرز قلمرو است.

مثلاً، عادت مردان در دراز کردن پا به‌خصوص در وسایل نقلیه‌ي عمومی، یکی از همین رفتارهای ناشی از تعیین قلمرو است، که بسیار هم ناخوشایند است.

به‌طور کلی، استفاده از مترو، یا رانندگی، موقعیت‌های فوق‌العاده‌ خوبی برای شناخت و بررسی کشش‌ها و انگیزش‌هاي حیوانی در خود هستند.

به احتمال زیاد بسياری از ما شاهد این صحنه بوده‌ایم که: وقتی اتوموبيل‌‌ها در ترافیک پشت چراغ قرمز در انتظار سبز شدن چراغ هستند، رانندگان بی‌ملاحظه‌ای، بدون رعایت حقوق دیگران، با سرعت زیاد از کنار سایر اتوموبيل‌ها سبقت می‌گیرند، چون می‌خواهند اولین کسی باشند که از چهارراه عبور مي‌كند.

یا روي سکوهای مترو، وقتی که همه منتظر رسیدن مترو به ایستگاه هستند، بعضی‌ها با مهارت خاصی تلاش می‌کنند بهترین مکان را برای زودتر سوار شدن به داخل مترو پیدا کنند.

این افراد، هنگام سوار شدن به داخل واگن مترو هم، تلاش می‌کنند با فشار و هل دادن دیگران، اولین نفری باشند که وارد مترو می‌شوند، تا بتوانند برای نشستن، جای خالی پیدا کنند.

اگر چه در شرایط معمول، همه ما سعی می کنیم مطابق تربیت هایی که فرا گرفته ایم، خودمان را کنترل کنیم و از طبیعت حیوانی مان فاصله بگیریم و مطابق با عرف جامعه و قرارداد های اجتماعی عمل کنیم، اما گاهی اوقات شرایط خاصی پیش می آید که طبیعت حیوانی مان آشکار می شود و رفتارهای متفاوتی از خودمان نشان می دهیم.

مثلاً اگر در مترو آتش‌‌سوزی بشود، کسی چه می‌داند، شاید خود ما جزو اولین کسانی باشیم که برای فرار از مهلکه، دیگران را هل بدهیم و حتی به کودکان و افراد مسن هم رحم نکنیم.

بنابراین، چه بسا تمایلات و رفتارهاي اکثر ما در شرایط خاص، تفاوت چندانی با رفتار سایر حیوانات نداشته باشد و در بسياري موارد رفتارهای به ‌مراتب خشن‌تر، زیان‌ بارتر و پیچیده‌تر از حیوانات از خودمان بروز بدهیم.

در وجود همه‌ي ما مخزنی مملو از ویژگی‌های صفاتی ظریف و زیرکانه هست. واضح است كه انگیزش‌های روانی چنین رفتارهایی، بسیار پیچیده‌تر از انگيزش‌هاي رواني رفتارهايی هستند که در مترو ما را وادار به هل دادن مردم می‌کنند.

چون همانطور که گفته شد، همه‌ي ما انسان‌ها در وجودمان صفاتی حیوانی داریم، که گاه پنهان هستند و گاه تغییر شکل می‌دهند، اما در در هر حال همواره حضور دارند.

بنابراین استعاره‌هایی هم که در مورد حیوانات به‌کار می‌بریم، مثل اينكه روباه را نماد حیله‌گری مي‌دانیم، در مورد صفات درونی خود ما هم صدق می‌کند. چرا که نقاط ضعف‌ اخلاقی و صفاتی ما انسان‌ها هم، رنگ و بویي از همین صفات حیوانی دارند.

به همین دلیل است که ما باید تمام طیف‌های رفتاری را که منجر به درجات مختلفی از بی‌ادبی، خشونت و حیله‌گری می‌شوند در خودمان شناسایی کنیم.

اما جدای از تشابهاتی که بین صفات و رفتارهای انسان ها و حیوانات وجود دارند، وجه اصلی تمايز بين انسان و حيوان چيست؟ یا دقیق‌تر اينكه ماهیت حقیقی انسان چیست؟

فلاسفه معتقدند انسان «حیواني ناطق» است، بخشي فرشته‌سان و بخشي نادان است. اما در حقیقت، انسان به لحاظ خلقتی، فطرتاً یک موجود معنوی و دو‌بُعدی است.

یعنی ما انسان‌ها علاوه بر بُعد جسمانی یا بیولوژیکی، دارای یک بُعد روحی هم هستیم. بُعد روحی ما حاصل ترکیب یک روح ملکوتی با منشأ الهی و یک روح بشری با منشأ زمینی است.

اینستاگرام در جستجوی هوش اخلاقی

https://instagram.com/ethicalintelligence?utm_medium=copy_link

از طریق آدرس ایمیل زیر با ما در ارتباط باشید:

[email protected]

برای مطالعه بیشتر به وب سایت زیر مراجعه فرمایید.

www.metisblog.com