20- هوش اخلاقی- قسمت اول

ما می‌توانیم با روش‌های نامحسوس دیگران را آزار بدهیم، یا به عناوین مختلف حقوق آنها را ضایع کنیم. مادامی که ما توجهی به اخلاقیات نداریم، در محدوده‌ي آسایش خود، یا (comfort zone) باقی خواهیم ماند و راه را بر هر گونه پیشرفت اخلاقی و درونی خود خواهیم بست. با چنین رویکردی، بدیهی است تا وقتي که هوش معنوی یا عقل سلیم‌مان را رشد ندهیم، طبیعتاً استعداد تشخیص و تمیز کار درست و اخلاقی، از کار غیراخلاقی در ما پرورش پیدا نخواهد کرد.

مثلاً جواني را در نظر بگیرید كه در جهت فراگیری اصول اخلاقی و پرورش عقل سلیمش تعلیم ندیده باشد. وقتی این جوان تا پاسی از شب گذشته فارغ‌التحصيلي خودش را به همراه دوستانش جشن مي‌گيرد، به علت سر و صداي زياد مي‌تواند مزاحم همسايه‌هايش بشود. اما از آنجا که عملش با باورهاي دروني‌اش در تضاد نیست و در این رابطه حساسیتی هم ندارد، طبیعتاً در چنین شرایطی وجدانش هم به صدا درنخواهد آمد و با خيال راحت به كارش ادامه مي‌دهد.

اما اگر همین جوان تحت تعلیم یک نظام ارزشی اخلاقی‌الهی صحیح قرار گرفته باشد و عقل سلیمش را به حد کافی رشد داده باشد، آن وقت است که وجدانش به صدا درمي‌آيد و يك كشمكش دروني در او ايجاد مي‌شود که آرامش‌اش را به هم مي‌زند و لذا مي‌كوشد تا به کمک هوش اخلاقی مراعات حال همسایه‌ها را بکند و با رفتار درست مزاحمتی برای همسایه‌ها ایجاد نكند.

اما منظور ما از هوش اخلاقی، دقیقاً چه نوع هوشی است و این هوش طبق چه مکانیزمی عمل می‌کند؟

هوش اخلاقی، یکی از مؤلفه‌های هوش معنوی یا عقل سلیم است. قرار گرفتن دو واژه‌ي هوش و اخلاق در کنار هم، بیانگر داشتن هوش و مهارتی مبتنی بر اصول اخلاقی الهی صحیح و عقل سلیم است، که ما را در حل چالش‌ها و مسائل روزمره یاری می‌دهد.

ما با فراگیری اصول اخلاقی الهی صحیح و عمل کردن مطابق با آن، می‌توانیم عقل سلیم یا قوه‌ي تشخیص و تمیز خوب از بد را در خودمان پرورش بدهیم.

اما بهنگام مواجه شدن با یک پیشامد، این هوش اخلاقی است که با فرا خواندن اصل اخلاقی متناسب با آن موقعیت در ذهن، سرعت رفتار اخلاقی مناسب را در ما تعیین می کند.

هوش اخلاقی، نشان دهنده سرعت پردازش اصول اخلاقی و طرز برخوردی است که ما در پیشامدهای مختلف زندگی از خودمان بروز می دهیم .

در واقع هوش اخلاقی با استفاده از مهارت شناختی که از قبل توسط عقل سلیم مان به دست آورده‌ایم به ما کمک می‌کند تا هنگام مواجهه با چالش‌های روزمره‌ي زندگی، بی‌تفاوت نمانیم و تلاش کنیم رفتاری غیرهیجانی و بيشتر مبتني بر اخلاق اصیل و عقل سليم از خودمان نشان بدهیم.

با این حساب هر چه قدر سرعت تشخیص و تمیز خوب از بد در یک چالش در ما بالاتر باشد و رفتارمان تطبیق بیشتری با اصول اخلاقی و عقل سلیم داشته باشد، یعنی ما از هوش اخلاقی بالاتری بهرمند هستیم.

اینستاگرام در جستجوی هوش اخلاقی

https://instagram.com/ethicalintelligence?utm_medium=copy_link

از طریق آدرس ایمیل زیر با ما در ارتباط باشید:

[email protected]

برای مطالعه مقالات بیشتر به وب سایت زیر مراجعه فرمایید:

www.metisblog.com