16- هوش معنوی- قسمت اول

هیچ‌چیز تصادفي نيست و بي‌علت اتفاق نمی‌افتد. اولین نتیجه‌ای که از این اصل می‌گیریم این است که به‌طور کلی همیشه می‌شود از معلول به علت یا عللی که آن را ایجاد کرده رسید. قوانین علمی هم از همین قاعده تبعیت می‌کنند. یعنی علم هم یک رابطه‌ي دائمی و لازم علت و معلولی بین چند پدیده است. در واقع یک قانون علمی بیان می‌کند که اگر یک سری علت‌ها یا شرایط فراهم شوند، لزوماً یک سری معلول‌ها یا اثرات را پدید می‌آورند. مثلاً تحت فشار متعارف، آب در صد درجه‌ي سانتی‌گراد به جوش می‌آید. در این قانون علمی فشار متعارف و دماي صد درجه‌ي سانتيگراد علت یا شرایط محیطی هستند و جوش آمدن آب معلول یا اثر آن است.

هوش اكتسابي یا عقل عادی، به ما امكان مي‌دهد پیچیده‌ترین روابط علت و معلولی بین پدیدهای جهان مادی را به وسيله‌ي علوم فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی و با استفاده از قانون علیت، یعنی رابطه‌ي بین علت و معلول در آن علم، آزمایش و تجربه کنیم و آنها را درك كنیم. اما باید بدانیم که اصل علیت فقط مختص بُعد مادی نیست، بلکه در بُعد معنوی هم کاربرد دارد. اگر هوش اكتسابي یا عقل عادی باعث مي‌شود بتوانيم روابط علت و معلولی در قوانین علوم تجربی و بُعد مادی را درك كنيم، هوش معنوی یا عقل سلیم هم، ابزار گرانبهایی است که در روح همه‌ي ما به‌صورت استعدادی بالقوه به وديعه گذاشته شده و ما با کمک این هوش، مي‌توانيم قوانین حاکم بر بُعد معنوی و روح و رابطه‌ي علت و معلولی آنها را با دنیای مادی و جسم، درست مشابه یک علم تجربی کشف کنیم.

اما از آنجا که هوش معنوی یا عقل سلیم یک استعداد بالقوه است، پروراندن و به فعل درآوردن آن، به اختیار و اراده‌ي خود ما بستگی دارد.

فروید، به این قانون علیت در سطح روان که بخش کوچکی از روح است، پی برد و مدعی شد که هر فکر، احساس یا رفتاری، معلول افکار، احساسات و رفتارهای قبلی آن است. مثلاً اگر کسی از چیزی ناراحت است، یا بدون دلیل ظاهری افسرده است، می‌دانیم که قطعاً علت خاصی دارد. این علت ممكن است فشار روانی، یا عدم توازن انتقال‌دهنده‌های عصبی باشد. این همان قانوني است که روانشناسان با استفاده از آن، بیماری‌هایی در سطح روان را درمان مي‌كنند.

اما نکته‌ي جالب توجه این است که وقتی خود فروید در زنجیره‌ي علت و معلولی به همه‌ي عواملی که به ذهنش می‌رسید مراجعه می‌کرد و نمی‌توانست علت و ریشه‌ي بیماری را در سطح روان پیدا کند، به‌جای آن که متعجب شود، می‌گفت: «حتماً علت آن از حوزه‌ی فهم من خارج است و حتماً در آینده کشف می‌شود».

آنچه فروید نمی‌دانست، این بود که این رابطه‌ي علت و معلولی در بخش عمیق‌تر وجود انسان یعنی در روح هم وجود دارد. مغز و روح با یکدیگر در ارتباط هستند و برهمکنش مداوم دارند. ذهنِ مغز و ذهنِ روح، شیوه‌های عملکرد مشابهی دارند.

ذهنِ مغز، همه‌چیز را فقط از دیدگاه خاص مادی‌اش تجزیه و تحلیل می‌کند و عموماً به دنبال ارضای خواسته‌های آنی و خودخواهانه‌ي خودش است و عموماً در قالب نفس اماره در فکر ما بروز می‌کند.

در صورتی که ذهنِ روح منشأ ملکوتی دارد و در صورتی که با اصول اخلاقی الهی صحیح پرورش یافته باشد، همه‌چیز را از هر دو دیدگاه مادی و معنوی بررسی مي‌كند و به‌صورت ندای وجدان در فکر به‌صدا درمی‌آید.

یکی از اهداف هوش معنوی يا عقل سلیم این است که حتی در مواقعی که به‌‌وضوح گرفتار هيجانات نیستیم، ما را از فشارها و فریب‌های نفس اماره در ذهنمان آگاه کند.

پرورش هوش معنوی وقتی حاصل می‌شود، که بتوانیم، از ابتدا فشارهای هیجانی را که از نفس اماره منشأ می‌گیرند، در خودمان شناسایی کنیم.

سپس با تدبیر و به‌نحوي مناسب احساسات منفی و مخرب را رام و کنترل کنیم. بعد از آن در وضعيت غیرهیجانی و با کمک گرفتن از اصول اخلاقی الهی صحیح، به‌طور همزمان به تجزیه و تحلیل آن پیشامد بیرونی و نیت درونی خودمان بپردازیم.

اینستاگرام در جستجوی هوش اخلاقی

https://www.instagram.com/ethicalintelligence/?utm_medium=copy_link

از طریق آدرس ایمیل زیر با ما در ارتباط باشید:

[email protected]

برای مطالعه مقالات بیشتر به وب سایت زیر مراجعه فرمایید:
www.metisblog.com